Jak bezpiecznie nawodnić niemowlaka podczas upałów?

Niemowlęta są szczególnie narażone na ryzyko odwodnienia podczas upałów ze względu na niedojrzałe mechanizmy termoregulacji. Już na początku należy podkreślić, że najlepiej chronić je poprzez odpowiednie nawodnienie, częste karmienie oraz unikanie ekspozycji na słońce w godzinach szczytu[1][2][3].

Dlaczego niemowlęta są szczególnie narażone na odwodnienie w upały?

Mechanizmy termoregulacji u niemowląt są słabo rozwinięte. Dzieci tracą wodę przez skórę szybciej niż dorośli i nie potrafią skutecznie regulować temperatury ciała, dlatego łatwo o przegrzanie oraz odwodnienie – nawet w ciągu kilku godzin[1][3]. Brak efektywnej potliwości oraz mała masa ciała sprawiają, że niewielka utrata płynów może szybko prowadzić do niebezpiecznych powikłań zdrowotnych, takich jak udar cieplny lub zaburzenia elektrolitowe[1][3].

Niedostateczna cyrkulacja powietrza, zbyt szczelne przykrycie oraz przebywanie na słońcu między 11 a 15 dodatkowo zwiększają ryzyko przegrzania[2][3]. Z tych powodów niezbędne jest zapewnienie odpowiednich warunków środowiskowych i stała obserwacja stanu dziecka.

Jak bezpiecznie nawodnić niemowlaka w trakcie upałów?

Podstawą ochrony przed przegrzaniem jest częste i odpowiednie nawodnienie. U niemowląt karmionych wyłącznie piersią do 6. miesiąca życia nie jest konieczne dodatkowe podawanie wody, ponieważ mleko matki całkowicie pokrywa zapotrzebowanie na płyny i elektrolity, również podczas upałów[2][5][6].

W przypadku niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym można wprowadzić dodatkowe podawanie wody niskozmineralizowanej z atestem, szczególnie w bardzo wysokich temperaturach. Wodę podaje się pomiędzy karmieniami, po konsultacji z lekarzem lub po ukończeniu przez dziecko 6. miesiąca życia[1][2][6]. Dzieci w wieku 1-3 lat potrzebują około 1300 ml płynów dziennie, przy czym większość powinna stanowić woda[2][10].

Ważne jest, aby stosować tylko wodę przystosowaną do wieku niemowlęcia, najlepiej niskozmineralizowaną lub mineralną z odpowiednim atestem[1][2][4][6].

Czego unikać podczas nawadniania niemowląt?

Nie należy podawać soków, napojów słodzonych ani herbatek ziołowych. Takie płyny nie tylko nie nawadniają w odpowiedni sposób, ale mogą powodować zaburzenia elektrolitowe oraz zaburzenia gospodarki wodnej organizmu dziecka[6][7]. U niemowląt do 6. miesiąca życia karmionych piersią kategorycznie nie stosuje się innych płynów niż mleko matki, nawet przy wysokich temperaturach otoczenia[5][6].

Ochrona niemowlęcia przed upałem – działania uzupełniające

Oprócz prawidłowego nawodnienia, ograniczenie przebywania na słońcu w godzinach 11-15 jest kluczowe. Ekspozycja w tym czasie zwiększa ryzyko przegrzania oraz odwodnienia[2][3]. Niemowlę powinno przebywać w cieniu, a wózek lub nosidełko należy odpowiednio cieniować, by nie ograniczać przepływu powietrza[1][2].

Ubrania wykonane z naturalnych materiałów, takich jak bawełna lub len, pozwalają na skuteczniejsze odparowywanie potu oraz usuwają nadmiar ciepła z powierzchni skóry w porównaniu do ubrań syntetycznych[4]. Przewiewne ubrania pomagają w naturalny sposób wspomagać mechanizmy termoregulacji dziecka.

Objawy odwodnienia – co powinno zaniepokoić?

Znajomość objawów odwodnienia u niemowląt jest niezbędna dla zachowania ich bezpieczeństwa. Do głównych sygnałów alarmowych należą: sucha skóra i błony śluzowe, brak łez podczas płaczu, rzadsze oddawanie moczu, apatia oraz podwyższona temperatura ciała[1][3]. Jeśli pojawią się te objawy, niezwłocznie należy skonsultować się z lekarzem pediatrą, by uniknąć powikłań.

Podsumowanie: najważniejsze zasady bezpiecznego nawadniania niemowląt

Prawidłowe nawodnienie podczas upałów obejmuje częstsze karmienie piersią, dodatkowe podawanie kilku łyków niskozmineralizowanej wody w szczególnych przypadkach oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń dotyczących ograniczenia ekspozycji na słońce i stosowania przewiewnych, naturalnych ubrań[1][2][4][6]. Unikanie płynów słodzonych, soków i herbatek, a także szybkie reagowanie na objawy odwodnienia to kluczowe elementy ochrony zdrowia niemowlęcia.

Stosując się do tych zasad można skutecznie chronić dziecko przed negatywnymi skutkami wysokich temperatur i zapewnić jego bezpieczeństwo i komfort podczas upałów.

Źródła:

• [1] https://extremewarriorpark.pl/jak-bezpiecznie-nawadniac-niemowle-w-upalne-dni/
• [2] https://www.bebiklub.pl/niemowle/rozwoj/zdrowie-dziecka/jak-chronic-niemowlaka-przed-przegrzaniem-w-upalne-dni
• [3] https://www.doz.pl/czytelnia/a15189-Ochrona_dziecka_przed_upalem__o_czym_warto_pamietac
• [4] https://www.gov.pl/web/wsse-gorzowwlkp/bezpieczne-wakacje—dzieci-a-upaly
• [5] https://maylily.pl/blog/wpis/jak-ulzyc-maluchowi-podczas-upalow-10-porad-jak-ochlodzic-dziecko
• [6] https://pediatranazdrowie.pl/czy-w-upaly-dopajac-niemowleta-woda/
• [7] https://www.dobreliski.pl/pl/n/Nawadnianie-podczas-upalow-jak-chronic-dziecko-przed-odwodnieniem/380
• [10] https://ozdrowiedziecka.org/2024/07/12/dziecko-i-upal/